Scheiden of niet?

EEN MOOI IDEAAL EN DE RAUWE

WERKELIJKHEID

Ruim een jaar geleden stuurde Rome naar alle bisdommen in de wereld een vragenlijst met vragen over gezin en huwelijk. Het was de bedoeling, dat in elke parochie de vragen beantwoord zouden worden en dat een samenvattend verslag naar Rome zou gaan. Noch van de vragenlijst noch van pogingen in onze parochie tot antwoorden op de vragen te komen heb ik iets gemerkt. Welke reactie er vanuit ons bisdom naar Rome is gegaan, ik weet het niet. Ik betwijfel zeer of de eerlijke mening van de meerderheid van bij de kerk betrokken Nederlandse katholieken ooit Rome heeft bereikt. Betrokken katholieken erkennen de waarde van het ideaal van een onverbreekbare huwelijksband, maar zien tegelijk een op de drie huwelijken mislukken. Ze reageren daar niet veroordelend op. De eerste reactie is vooral de twee gescheiden partners tot steun te zijn en daarbij ook de eventuele kinderen. En als een van de twee een nieuwe partner vindt en daarmee een gelukkige band opbouwt overheerst vooral de vreugde. Het zou dwaas zijn als de bisschoppensynode deze werkelijkheid uit het oog verliest. Je mag van een kerk verwachten, dat zij in haar pastorale zorg uitgaat van de werkelijkheid, van de mensen in nood.

De kerk ziet in het huwelijk een verbond tussen twee mensen, een onverbrekelijke liefdesband. De ratio is, dat bij het vroeger ontbreken van geboorteregeling het grote gezin behoefte had aan langdurige zorg door de moeder in het huishouden en de vader, die voor een inkomen moest zorgen. Vader en moeder waren samen verantwoordelijk voor de opvoeding en het grootbrengen van hun talrijke kroost. Van de wederzijdse hartstochtelijke liefde werd vroeger veel minder verwacht. Het ging er om de ander gelukkig te maken. Maar men stond veel zakelijker tegenover het huwelijk. De partner moest bijvoorbeeld een goede boerin zijn, passen op het bedrijf, iemand die zo nodig mee kon werken en soms zelfs kapitaal inbracht.

In het moderne romantische huwelijk draait het meer om het geluk, dat de ander jou geeft. Als de verliefdheid wat weg zakt en de ander jou niet langer hartstochtelijk tegemoet treedt, dan kan iemand gemakkelijk teleurgesteld raken, zeker als men alles van de ander verwacht en zelf nauwelijks liefde schenkt. De partner krijgt soms totaal onverwacht te horen, dat hij/zij haar/hem niets meer doet. Zulke dingen horen we en we weten niet wat te zeggen. En zo zijn er elke keer weer andere verhalen en zien we een huwelijk kapot gaan. Soms denk je; wees maar blij, dat je van hem of haar af bent. De narigheid is, dat het leereffect vaak miniem is. Een volgende relatie loopt op dezelfde manier stuk.

Geen huwelijk is hetzelfde. Soms zijn beide partners van goede wil. Ze doen hun uiterste best om hun huwelijk tot een succes te maken. Toch blijkt het op den duur niet te klikken. Langer samen blijven zou voor beide een kwelling betekenen. Van de kerk mogen ze dan uit elkaar. We noemen dat een scheiding van tafel en bed. Voor beiden is een nieuw huwelijk volgens de kerk niet toegestaan. Maar dan, er ontstaat toch een nieuwe zeer gelukkige relatie. Volgens de kerkelijke regels mogen die twee mensen niet gelukkig zijn met elkaar. Verbijsterd vragen mensen zich af of dit werkelijk Gods wil is. Mensen mogen dan ook niet te communie gaan, terwijl ze juist Gods hulp zo nodig hebben. Vooral voor de ouders van de gescheiden mensen is dit onverteerbaar. Ze weten hoe goed de twee voor elkaar zorgen, hoe ze alles voor anderen over hebben, hoe ze allerlei vrijwilligerswerk doen. En dan toch die veroordelende houding van de kerk. Zo onbarmhartig, zo onchristelijk.

Wat verwacht ik van de komende bisschoppensynode? De bisschoppen moeten veel aandacht besteden aan pastorale zorg voor gescheiden mensen en in het bijzonder voor eenoudergezinnen. Ze moeten zoeken naar een of andere kerkelijk erkende vorm van samenleven voor mensen die buiten hun schuld gescheiden zijn. Sancties als het niet te communie mogen gaan worden afgeschaft.

Dan heb ik het nog niet gehad over geboorteregeling. Zeg gewoon, dat ieder ouderpaar zelf het kindertal in hun huwelijk mag bepalen en daarbij zelf mag kiezen welke manier van geboorteregeling ze daarbij kiezen. Het is gewoon het erkennen van de huidige praktijk. Ik ben bang, dat ze alles bij het oude laten en zo bergen voedsel voor antikerkelijke propaganda verschaffen.

Jaargang 7, Nr. 316.

Leave a Reply